Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, mayıs ayı içinde 46 ilde etkili olan doğal afetlerin tarımsal üretimi olumsuz etkilediğini, ani sıcaklık değişiminin Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kapsamına alınması gerektiğini söyledi. Bayraktar afet yaşayan çiftçilerin kredi borçlarının bir yıl faizsiz olarak ertelenmesini istedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, 15 Mayıs ve 25 Mayıs günleri arasında önce aşırı sıcaklıkların görüldüğünü sonrasında ise; yağış, don, dolu, kırağı, aşırı soğuk, fırtına, hortum gibi doğal afetlerin yaşandığını belirtti ve şunları söyledi: “Mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşen, beklenmeyen aşırı sıcaklar birçok ürünün strese girmesine neden oldu ve zarara yol açtı. Akdeniz ve Ege bölgelerinde aşırı sıcaklar erkenci narenciye; karpuz gibi birçok üründe yanmalara ve dökülmelere neden olurken, Ege Bölgesinde ise zeytinlerde ve sebzelerde zarar meydana geldi.”
En fazla zarar gören ürünler
Aşırı sıcaklıkların ardından, birkaç gün içinde hava sıcaklıklarında ani düşüşler yaşandığını belirten Bayraktar, “Sıcaklıklar bazı illerimizde -2 dereceye kadar geriledi. Fide dikimlerinin yeni yapıldığı İç Anadolu Bölgesinde çiftçi yeniden dikim yapmak durumunda kaldı” diye konuştu.
Şemsi Bayraktar daha sonra şu bilgileri verdi:
“Ziraat Odalarımız aracılığıyla edindiğimiz bilgiye göre, doğal afetlere bağlı olarak Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Aksaray, Ankara; Antalya, Ardahan, Aydın, Batman, Bilecik, Bingöl, Bolu, Burdur, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Düzce, Elazığ, Eskişehir, Gaziantep, Hakkari, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kars, Kayseri, Kırıkkale; Kırşehir, Konya, Kütahya, Mersin, Muğla, Muş, Niğde, Rize, Sakarya, Sinop; Şanlıurfa, Tekirdağ, Tunceli, Uşak, Van, Yozgat olmak üzere 46 ilimizde tarımsal üretim zarar gördü. Afet yaşanan illerde, tarla bitkilerinden sebze ve meyvelere kadar çoğu üründe zarar meydana geldi. Ayrıca, seracılığın fazla olduğu Akdeniz Bölgesi’nde fırtına ve hortum seraların yıkılmasına ve sera örtülerinin yırtılmasına neden oldu. En fazla zarar gören ürünler narenciye, mısır, patates, buğday, zeytin, kayısı; badem, erik, armut, elma, şekerpancarı, kekik, lavanta, adaçayı, tütün, bağ, kavun, karpuz, antepfıstığı; pamuk, nar, çay, yağlık gül, haşhaş, çilek, kiraz, vişne, kabak, fındık, yonca, ayçiçeği, kanoladır. Seralarda yetiştirilen sebzeler ve yeni dikimi yapılan sebze fideleri de zarara uğradı.”
Çiftçinin talepleri
- Yapılan projeksiyonlara göre ülkemizde ani sıcaklık artışı ve ani sıcaklık değişimleri yaşanmaya devam edecektir. Bu nedenle parsel bazlı verim sigortası uygulamasına geçilmeli verim sigortası başlatılıncaya kadar bu riskler de TARSİM kapsamına alınmalıdır.
- Afet yaşayan çiftçilerimizin kredi borçları bir yıl faizsiz olarak ertelenmelidir.
- Bu yıl bu afetleri yaşayan çoğu çiftçimiz sigorta yaptırmış ve prim ödemiş olmasına rağmen tazminat alamayacaktır. Çiftçi bir taraftan uğradığı zarar nedeniyle gelir kabına uğrarken diğer taraftan sigorta primini ödemek durumundadır. Bu durumdaki çiftçilere destekleme ödemesi yapılmalıdır.
- Valiliklerimiz, afet yaşayan ve geliri azalan çiftçilerimize, İl Acil Destek Ödeneğinden yardım sağlamalıdır.
- Büyükşehir Belediyeleri afette zarar gören çiftçilere yardımda bulunmalıdır.
- Afet yaşanan bölgedeki çiftçilerimizin SGK prim ödemeleri, elektrik ve sulama borçları bir yıl ertelenmelidir.
Narenciyede yangın var
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut, Türkiye’nin en büyük turunçgil üreticisi konumunda olan Adana ilinde; geçen hafta yaşanan mevsim normallerinin üzerindeki hava sıcaklıklarının başta limon ve mandalina olmak üzere tüm çeşitlerde büyük hasara neden olduğunu söyledi.
Ovadaki narenciye bahçelerindeki hasar tespit çalışmalarından sonra izlenimlerini “narenciyede yangın var” diye özetleyen Korkut; “Bu sene öyle bir yıl oldu ki üretici darbe üzerine darbe yedi. Önce aşırı soğuklar ve don olayları, sonrasında gelen Kovid-19 pandemisi ve buna bağlı olarak ihracat kapılarının kapatılması ve şimdi de aşırı sıcaklarla ortaya çıkan büyük zarar” diye konuştu.
Korkut, şöyle devam etti: “Narenciyede böylesine önemli bir şehir bu sene felaket üzerine felaket yaşadı. Önce soğuk hava ve don olayları karşılaştı. Sonrasında Kovid-19 pandemisi nedeniyle ihracat kapıları kapatılınca ürünler elde kaldı ve narenciye fiyatları düştükçe düştü. Şimdi de geride bıraktığımız günlerde yaşanan aşırı sıcaklar nedeniyle narenciye meyveleri aşırı derecede zarar gördü. Üretici deyim yerindeyse perişan hale geldi.”
Bu kale yıkılmamalı
Tarımsal üretim başta doğaya, mevsimlere ve iklimlere bağlı olması nedeniyle her zaman riskler ve tehlikelerle karşı karşıya olduğuna dikkat çeken Korkut konuşmasını şöyle sürdürdü:
“TARSİM acil olarak aşırı sıcaklardan dolayı ortaya çıkan zararları sigorta kapsamına almalıdır. Üreticinin bu sıkıntılı süreci aşması için ilgilileri göreve çağırıyor, ivedi olarak çiftçinin tarım kredi ve bankalara olan kredi borçlarının silinmesi veya faizsiz olarak en az 1 yıl ertelenmesini talep ediyoruz. Çünkü Adana narenciyenin önemli kalesidir. Bu kale yıkılmamalıdır.”
KAYNAK: AYDINLIK
