İnsan kaynakları ve yönetim danışmanlığı firması Mercer tarafından yayınlanan ‘2023 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’ sonuçlarına göre Ocak’ta yapılacak ücret artış oranı ortalama yüzde 43 iken, tüm sene boyunca planlanan toplam artış ise ortalama yüzde 61 olacak.
Mercer, ‘2023 Ücret ve Yan Haklar Araştırması’ sonuçlarını açıkladı. Buna göre şirketler 2023 yılı için ücret artışını ortalama yüzde 61 olarak planlıyor. Firmaların yüzde 53’ü yılda bir kez, yüzde 42’si iki kez ve yüzde 5’i ise üç ve üzerinde zam yapmayı hedefliyor.
Türkiye’den farklı sektörlerden toplam 489 firmanın katılımıyla gerçekleşen araştırmanın sonuçlarına göre, 2023 yılı için en yüksek artış planlayan sektörler, ortalama yüzde 70,5 ile otomotiv ana sanayi, ortalama yüzde 68,6 ile enerji, ortalama yüzde 67,3 ile üretim, ortalama yüzde 67,1 ile otomotiv tedarik sanayi ve ortalama 66,8 ile maden ve metal sektörleri olarak ön plana çıkıyor.
Ek ücret artışı gerçekleştiren firmaların oranı yüzde 96
2022 yılında ek ücret artışı gerçekleştiren firmaların oranının yüzde 96 olduğu belirtilen araştırmada firmaların yüzde 31’inin 2022 yılında en az 2 defa ek ücret artışı gerçekleştirdi ifade edildi. 2021 yılında Türkiye’de ek ücret artışı gerçekleştiren firmaların oranı yüzde 35 olmuştu. 2021 yılında yapılan ek artışlar da dâhil edildiğinde tüm sektörler genelinde ortalama piyasa ilerlemesinin yüzde 105’lik bir orana ulaşıldığı görülüyor.
Yan hak uygulamaları çeşitlendi
Araştırmada geçmiş senede bir defa güncellenen yemek ve yol yardımı gibi sıkça kullanılan yan hak ödeneklerinin firmalar tarafından 2022 yılında 2 veya 3 defa artırıldığı aktarılırken tüm şirketler arasında günlük yemek çeki tutarlarının ortalamada 84 TL’ye, günlük yol ulaşım ödeneklerinin ise ortalamada 51 TL’ye yükseldiği açıklandı. Mevcut piyasa koşullarına karşı firmalar çalışanlarına sağladığı yan hak uygulamalarının çeşitliliğini artırdı. Bunlar arasında esnek yan haklara geçiş ve daha sık uygulanan spot bonuslar öne çıkan uygulamalar oldu. Well-being çerçevesinde (psikolog, diyetisyen, spor kulübü üyelikleri vb.) sağlanan yan hak uygulamalarının yanı sıra özellikle IT rolleri için sağlanan uzun dönem teşvik uygulamalarının da arttığı gözlemleniyor.
Yüksek enflasyon yüksek ücret artışı beklentisi yaratıyor
Mercer tarafından hazırlanan Ücret ve Yan Haklar araştırmalarının, firmalara piyasada konumlarını kontrol edebilme, ücretlendirme ve yan haklar politikalarını gözden geçirme, personel maliyetlerini etkin yönetme, sektörel bazda karşılaştırmalar yapabilme adına objektif veriler sağladığını söyleyen Mercer Türkiye CEO’su Dinçer Güleyin, “Bu çalışma şirketlerin karar alma süreçlerini destekleyen önemli bir araç. Türkiye’de özellikle pandemi sonrasında yaşanan ekonomik dalgalanmalarla birlikte bu yıl daha fazla gördüğümüz yüksek enflasyon, çalışan tarafında ücret artış beklentilerini de yükseltmeye devam ediyor. 2023 yılında şirketlerin çalışanlarına yapması beklenen toplam ücret oranı artışı yüzde 61 olarak tespit edildi. Bunun yanı sıra yüksek enflasyon ve asgari ücretteki yüksek artışlar, yeni mezun ücret seviyesini yukarı yönlü oynatırken, organizasyonlardaki üst seviye rollerde benzer seviyelerde artışlar yapılmadığı görüldü. Bu durum, Türkiye’deki yeni mezun ve genel müdür seviyeleri arasındaki makasın 2021’e göre daraldığını gösteriyor.” dedi.
İş gücü piyasaları yetenek kıtlığı problemi ile karşı karşıya
Güleyin, iş gücü piyasalarının pandeminin etkilerinden kurtulmaya çalışırken tarihi bir seviyede yetenek kıtlığı problemi ile karşı karşıya olduğuna dikkat çekerek “Son 16 yılın en yüksek global yetenek kıtlığı seviyesine ulaşıldı. Firmaların yüzde 75’i küresel olarak ihtiyaç duydukları yeteneği bulmakta zorluk çektiklerini bildiriyor. Bu oran, 2021 yılında yüzde 69 olarak karşımıza çıkmıştı. 2021’de güçlü bir toparlanma kaydettikten sonra, dünya 2023’de daha mütevazı bir ekonomik büyümeye hazırlanıyor. Korona virüs salgınının devam eden etkileri, tedarik zinciri kesintileri, enflasyon ve Ukrayna krizi belirsizliğin devam etmesine neden oluyor. Dayanıklılık ve yılmazlık (Resilience) şirketler için birinci öncelik olmaya devam ediyor.” açıklamalarında bulundu.
| SEKTÖR | 2023 BEKLENEN ORTALAMA ÜCRET ARTIŞI |
| Otomotiv Ana Sanayi | 70,5 |
| Enerji | 68,6 |
| Üretim | 67,3 |
| Otomotiv Tedarik Sanayi | 67,1 |
| Maden & Metal | 66,8 |
| Lojistik | 66,3 |
| Finansal Hizmetler | 65,4 |
| Teknoloji | 62,5 |
| Sigorta | 61,2 |
| Kimya | 60,3 |
| Holdingler | 57,8 |
| Tüketici Ürünleri | 57,2 |
| Perakende | 56,8 |
